Alzheimer’ın ‘Gizli Evresi’ ortaya çıktı: Hastalıktan 20 yıl önce belirti gösteriyor

Yeni bir araştırma, Alzheimer hastalığının hafıza kaybından 20 yıl önce başladığını ortaya koydu. Uzmanlar, mekânsal farkındalık problemleri gibi gündelik davranışlardaki küçük değişimlerin hastalığın ilk sinyalleri olabileceğini belirtiyor.

Alzheimer’ın ilk belirtileri, hafıza kaybından çok daha önce hayatımıza sızıyor olabilir. ABD’nin Seattle kentinde yapılan kapsamlı bir araştırma, hastalığın beynin belirli hücrelerini 20 yıl öncesinden yıkmaya başladığını gösterdi. Bilim insanlarına göre, bu “sessiz evre”nin tanınması, Alzheimer’a karşı mücadelenin seyrini değiştirebilir.

HAFIZA DEĞİL YÖN DUYUSU UYARIYOR

Araştırma, Alzheimer’ın ilk belirtilerinin yön bulma zorlukları, navigasyon cihazlarını kullanmakta zorlanmak veya insanlarla olması gerekenden fazla yakın durmak gibi mekânsal farkındalık problemleriyle başladığını gösterdi.

Bu belirtiler, genellikle sıradan ya da önemsiz görülse de aslında beynin bazı bölgelerinde başlayan erken hücre kayıplarının sinyali olabilir.

BEYİN HÜCRELERİ ÖLMEYE BAŞLIYOR

Seattle merkezli ekip, 84 Alzheimer hastasının ölüm sonrası beyin dokularını inceledi. Gelişmiş yapay zekâ destekli analizlerle, hastalıkla bağlantılı zehirli proteinler olan tau ve amiloidin düşük seviyelerinin bile belirli beyin hücrelerini öldürmeye başladığı görüldü. Bu hücreler, beynin bilgi akışını düzenleyen inhibitör nöronlar olarak biliniyor.

DURDURMAK İÇİN ERKEN MÜDAHALE ŞART

Alzheimer Derneği’nden Dr. Igor Camargo Fontana da bu “belirtisiz uzun evre”nin fırsata çevrilmesi gerektiğini vurguladı:

“Bu sessiz dönem, erken teşhis, müdahale ve hatta önleme açısından büyük fırsatlar sunuyor.”

Araştırmacılar, bu dönemde hastalığın henüz belirti vermemesine rağmen beyinde başlayan değişimlerin tanınabileceğini ve uygun tarama yöntemleriyle belirlenebileceğini savunuyor.

ERKEN TEŞHİS İÇİN YATIRIM ŞART

Hastalıkla mücadele eden kuruluşlar, şimdi hükümetlerden daha ucuz ve yaygın kullanılabilir erken teşhis araçlarına yatırım yapılmasını talep ediyor. Bu araçlar, hastalığın yıkıcı etkileri başlamadan önce doktorlara zaman kazandırabilir. Araştırmacılar, Alzheimer’ın sessiz ilerleyişini görünür kılmanın, bu ölümcül hastalığı durdurmak için ihtiyaç duyulan büyük sıçrama olabileceğini belirtiyor.

Cumhuriyet Gazetesi

www.bilimsanatyolu.com